Lucebert
Lucebert
Lucebert
Lucebert
Lucebert
Lucebert
Lucebert
Lucebert (1924-1994), met pseudoniem van Lubertus Jacobus Swaanswijk, was een Nederlands dichter en schilder. Begin jaren vijftig manifesteerde Lucebert zich met andere jonge schrijvers zoals Hugo Claus, Gerrit Kouwenaar en Jan Hanlo als een nieuwe literaire stroming: zij schreven energiek, associatief, zintuiglijk en hadden lak aan rijm en vaste versvormen. Ze wilden "de literaire conventies loswrikken", zoals Lucebert het zelf eens noemde. Bij het grote publiek staat Lucebert dan ook vooral bekend als dichter, maar als beeldend kunstenaar heeft hij een veel omvangrijker oeuvre nagelaten.
Lucebert beschouwde zichzelf vooral als tekenaar – meer zelfs dan als schilder, wellicht doordat hij kleurenblind was. Hij verklaarde zelf ook eens, dat wat hem in zijn tekeningen en zwart-wit etsen wel lukte, in zijn schilderijen niet goed af ging. In de jaren zestig en zeventig lag het accent zelfs meer op de beeldende kunst dan op het dichterschap – opmerkelijk, omdat aan hem in die jaren enkele prestigieuze literaire prijzen werden toegekend. Lucebert heeft zelf elke wisselwerking tussen zijn werk als dichter en als schilder/tekenaar ontkend: “Men kan in mijn atelier spelden horen vallen, maar geen woorden…” Toch lijken veel regels uit zijn poèzie ondubbelzinnig te verwijzen naar thema´s en symbolen in zijn grafische werk.
In de jaren vijftig en zestig maakte hij met Oost-Indische inkt vrijwel dagelijks spontaan aandoende tekeningetjes op goedkoop papier. Daarbij maakte hij vaak gebruik van de voor hem zo typerende spattechniek (zie bv. het boek van Cyrille Offermans: Vlek als levenswerk / Lucebert op papier uit 2006). Op enkele werken die wij op deze website aanbieden is deze spattechniek ook goed aanwijsbaar.
Het Stedelijk Museum in Amsterdam bezit een omvangrijke collectie van tekeningen en schilderijen van Lucebert en een collectie boeken, grafiek en andere Lucebert-parafernalia die werden verzameld door de tandarts Kees Groenendijk en diens vrouw Pau Voûte. De Groenendijk-Voûte-collectie werd in 1986 verworven. In 1987 verscheen daarvan een geïllustreerde catalogus (Petersen, 1987).
Werk van Lucebert bevindt zich onder andere in
- het Cobra Museum in Amstelveen
- het Stedelijk Museum in Amsterdam
- het Stedelijk Museum in Schiedam
- Museum de Fundatie in Zwolle
- het Rijksmuseum in Amsterdam
Lucebert publiceerde meer dan 20 dichtbundels, waaronder
- Apocrief / de analfabetische naam (1952)
- Van de afgrond en de lichtmens (1953)
- Val voor vliegengod (1959)
Aan Lucebert werden meerdere prijzen toegekend voor zijn literaire werk, waaronder de prestigieuze Constantijn Huygens-prijs (1965), de P.C. Hooft-prijs (1967) en de Prijs der Nederlandse Letteren (1983).